30.6.12

Cesare Deve Morire :: Her Sezar'a Bir Brutus Gerek!


Film daha başlarken, Zeina Daccache'nin 2009 yılı yapımı olan 12 Angry Lebanese adlı belgeselini aklıma getirdi..

O filmde Zeina, Lübnan'ın içinde genellikle azılı mahkumların yattığı Rournieh hapishanesinde, tamamı mahkumlardan oluşan oyuncularla bir piyesi sahneye koymaya ve ülkenin en kalburüstü davetlilerine sunmaya karar veriyor; ayrıca, bu kendi tiyatro girişiminin tüm aşamalarını yine kendi çektiği bir belgesel film haline getiriyordu..

Cesare Deve Morire'de ise, Roma'daki 'yüksek güvenlikli' Rebibbia Cezaevi’nin yönetimi -daha önce de yapıldığı gibi- bu yıl da, mahkûmlardan oluşan bir grubun tiyatro oyunu sahnelemesine karar vermiştir..



Shakespeare’in ünlü oyunu Jül Sezar için hazırlıklar başlamış, isteyen mahkûmlardan oyuncu kadrosu oluşturulmuştur..

Provalar, tiyatro salonu tadilatta olduğundan, hapishanenin -uygun olan ya da olmayan- her yerinde sürdürülür..

Tiyatro, çoğu dışarıyı bir daha hiç göremeyecek bu hükümlülerin en büyük tutkusu haline gelmiştir..
Ve perde!




Oyunun konusu, bize ve günümüze hiç de yabancı değildir..
Ortamın elverişliliğinden yararlanıp diktatörlüğünü ilan eden Sezar'ın dizginlenemeyen iktidar hırsını özgürlükler açısından çok tehlikeli bulan, Brutus ve Cassius'un önderliğindeki bir grup hizipçi senatör, Sezar'ı bıçaklayarak öldürürler..

İtalyan'ın usta yönetmenleri Taviani Kardeşler’in Berlin’de Altın Ayı kazanan bu son filminin tüm oyuncuları -gerçekten de- mahkûmlardan oluşuyor..

Seçkin davetlilere başarıyla sunulan oyunun bitiminde aldıkları alkışlara sahnede deli gibi sevinen, çocuk gibi mutlu olan hükümlülerin biraz sonra tek tek hücrelerine kapatılmaları tek kelimeyle sarsıcı..




Büyük bir kısmı oyunun provalarına ayrılan, sadece bir kaç sahnede renklenen bu 'usta işi' siyah beyaz film, Shakespeare’in metninde kendi gerçeklerini bulan, zaman zaman her ikisini birbirine karıştırabilen hükümlülerin varlığıyla -hedeflendiğini sandığım- 'belgesel-vari' atmosferini de güçlendiriyor..

O değil de, finalde de bahsedildiği gibi, sanatla tanışan ve onu iyice benimsemeye başlayan mahkûmların adeta kabuk değiştirerek aydınlandıklarının altı çizilirken, öte yandan bu durumun tutsaklıkları daha acı verici bir hale getirmesiyle oluşan paradoks karşısında, suskun kalmaktan başka ne yapılabilir ki..


Cesare Deve Morire / Caesar Must Die / Sezar Ölmeli

Yönetmen: Paolo Taviani, Vittorio Taviani
Senaryo: William Shakespeare, Paolo Taviani, Vittorio Taviani
Tür: Belgesel
Oyuncular: Cosimo Rega, Salvatore Striano, Giovanni Arcuri
Yapım: İtalya, 2012, 76'

8   /10