Film daha başlarken, Zeina
Daccache'nin 2009 yılı yapımı olan 12 Angry Lebanese adlı
belgeselini aklıma getirdi..
O filmde Zeina, Lübnan'ın içinde
genellikle azılı mahkumların yattığı Rournieh hapishanesinde,
tamamı mahkumlardan oluşan oyuncularla bir piyesi sahneye koymaya
ve ülkenin en kalburüstü davetlilerine sunmaya karar
veriyor; ayrıca, bu kendi tiyatro girişiminin tüm aşamalarını
yine kendi çektiği bir belgesel film haline getiriyordu..
Cesare Deve Morire'de ise, Roma'daki
'yüksek güvenlikli' Rebibbia Cezaevi’nin yönetimi
-daha önce de yapıldığı gibi- bu yıl da, mahkûmlardan
oluşan bir grubun tiyatro oyunu sahnelemesine karar vermiştir..
Shakespeare’in ünlü oyunu Jül Sezar için hazırlıklar başlamış, isteyen mahkûmlardan oyuncu kadrosu oluşturulmuştur..
Provalar, tiyatro salonu tadilatta
olduğundan, hapishanenin -uygun olan ya da olmayan- her yerinde
sürdürülür..
Tiyatro, çoğu dışarıyı bir
daha hiç göremeyecek bu hükümlülerin en
büyük tutkusu haline gelmiştir..
Ve perde!
Ve perde!
Oyunun konusu, bize ve günümüze hiç de yabancı değildir..
Ortamın elverişliliğinden yararlanıp
diktatörlüğünü ilan eden Sezar'ın
dizginlenemeyen iktidar hırsını özgürlükler
açısından çok tehlikeli bulan, Brutus ve Cassius'un
önderliğindeki bir grup hizipçi senatör, Sezar'ı
bıçaklayarak öldürürler..
İtalyan'ın usta yönetmenleri
Taviani Kardeşler’in Berlin’de Altın Ayı kazanan bu son
filminin tüm oyuncuları -gerçekten de- mahkûmlardan
oluşuyor..
Seçkin davetlilere başarıyla
sunulan oyunun bitiminde aldıkları alkışlara sahnede deli gibi
sevinen, çocuk gibi mutlu olan hükümlülerin
biraz sonra tek tek hücrelerine kapatılmaları tek kelimeyle
sarsıcı..
Büyük bir kısmı oyunun provalarına ayrılan, sadece bir kaç sahnede renklenen bu 'usta işi' siyah beyaz film, Shakespeare’in metninde kendi gerçeklerini bulan, zaman zaman her ikisini birbirine karıştırabilen hükümlülerin varlığıyla -hedeflendiğini sandığım- 'belgesel-vari' atmosferini de güçlendiriyor..
O değil de, finalde de bahsedildiği
gibi, sanatla tanışan ve onu iyice benimsemeye başlayan mahkûmların
adeta kabuk değiştirerek aydınlandıklarının altı çizilirken,
öte yandan bu durumun tutsaklıkları daha acı verici bir hale
getirmesiyle oluşan paradoks karşısında, suskun kalmaktan başka
ne yapılabilir ki..
Cesare Deve Morire / Caesar Must Die /
Sezar Ölmeli
Yönetmen: Paolo Taviani, Vittorio
Taviani
Senaryo: William Shakespeare, Paolo
Taviani, Vittorio Taviani
Tür: Belgesel
Oyuncular: Cosimo Rega, Salvatore
Striano, Giovanni Arcuri
Yapım: İtalya, 2012, 76'
8 /10