 |
| Biber Acısı (temsili) |
(Rahmetli Numan Serteli'nin yıllar önce yazdığı ama hangi mecrada yayınlandığını bulamadığımız bu yazısını da -bize teslim ettiği- özel arşivinde bulduk..
Felsefi bir makale biçeminde yazılmış bu muhteşem yazının, Prof. Dr. N.S'nin doktora tezi olabileceğine ve burada da yayınlanmasında -özellikle filoloji ve sosyoloji bilimlerimizin gelişimi açısından- sonsuz yararlar sağlayabileceğine oy birliğiyle karar verdik..
Saygılarımızla
mmknmrtb mütevelli heyeti)
* Türkçede "ACI" Sözcüğünün Yetersizliğine Dair ve Yeni Sözcük Önerileri
'Acı' güzel türkçemizde temel olarak üç farklı algılamayı karşılamaya çalışan ve bunun için kuşkusuz elinden gelen her şeyi yaptığı halde ne yazık ki yetersiz kalan minicik bir sözcüğümüzdür..
Çelimsiz omuzlarına acımasızca yüklenmiş bu görevinde ona başarılar dilemek, yukarıda değinilen yetersizliğe çare olamamış ve hiçbir zaman da olamayacaktır..
Bu sözcüğün her kullanımında, genellikle hemen düşüncemizde şekillenen anlamı; "Biber Acısı" olarak tanımlayabileceğimiz kavramı bize işaret etmektedir.. ki sözcüğün salt bu anlamda kullanımı, bize göre görevinin tek ve nihai yüklenimini pekiştirir özellik göstermektedir..
 |
| - Yandım anam!. |
İkinci olarak, karşılanan (algılanan) gerçekliklerden diğer "Acılık" nitelemesinin, nicelik-nitelik özellikleriyle de göreli, salt 'fiziksel dil' üzerine uygulanan 'isot' acısından farkını; çayını, ince belli bardakta beş küp şekerle içmeyi tercih eden bir kişinin -dalgınlıkla bile olsa- 'hiç' şekerli olarak yudumlamasıyla oluşan o 'püskürtülesi' kötü tatla ortaya koyabiliriz..
Algılanan bu 'anlık' kötü tat, ilk 'Acı' (biber)'dan farklı olarak, nispeten bir geçicilik de arz eder..
Böylesi temelden farklılıkların doğrulanması sonucunda oluşan dilsel gereksinimi karşılamak üzere önereceğimiz sözcük "IĞI" olup; bu öneri, ancak nesnel-cisimsel olan şeyler üzerindeki önermelerin özneler-arası da olabileceği savı ile ilintilidir..
 |
| Kalp Acısı (temsili) |
"Acı" sözcüğünün son olarak yüklendiği anlam, yukarıda sözü edilenlerden daha kapsamlı ve daha "ağır" olarak nitelendirilebilecek karakterde olup, "Kalp Acısı" örneğinde olduğu gibi hem fizyolojik hem de psikolojik uyarılar olarak iki şekilde kendini ortaya koyar..
Her iki durumun kökeninde yatan "Ağrı" kavramından hareketle, burada önerebileceğimiz sözcük ise, "AĞI"dır..
Sonuç olarak; burada önerilen tüm sözcüklerin belirttikleri kavramların "ampirik" özellikleri nedeniyle yaşantıya elverişli, yaşanılan, denenilen göstergeler oluşturması, bilimsel açıdan ayrıca önemlidir..
Yararlanılan kaynaklar:
R.CARNAP: Logic And Language (1962)
İ.TATLISES: Mantı ve Dil Üstünde İsotun Yeri ve Önemi Hakkında (sohbet-1992)